class=”cf”>
Pandemi birçok alanda olduğu benzer halde iş hayatında da değişimlere niçin oldu. Evden çabalama ya da hibrit model (yarı ev-yarı ofis) yaşamımıza girdi. Yaşanan bu gelişmeler ve biriken arz sebebiyle ofis piyasasında inşaatların hız kesmesi beklenirken tam tersi oldu.
Belediyeler tarafınca geçen senenin ilk 6 ayında 611 bin 747 metrekare ofis ve işyeri inşaatı için ruhsat verilirken bu senenin aynı döneminde sayı 1 milyon 274 bin 765’e çıktı. Artış yüzde 108.4 olarak kaydedildi. Yeni ofis ruhsatlarını değerlendiren TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “2019 yılının ilk yarısında averaj 495 bin, 2020’nin ilk yarısında 611 bin metrekare ofis ruhsatı alınmıştı. O nedenle bu yıl ocak-haziran için 1.2 milyon rakamı ciddi artış olarak karşımıza çıktı. Aslında son 20 senenin ilk 6 ay averajı 2 milyon metrekare civarında bulunduğunu da dikkate almak lazım” dedi.
Maya yükselmenin nedenini ise şu şekilde deklare etti: “Bu dönemki yükselmenin temel sebebi ticari imarlı arsalarda home-ofis şeklinde konut yapmış olup satma iştahı olabilir. Gayrimenkul geliştiren firmalar ticari imarlı alana yalnız ofis yapmak yerine yaşam alanı olarak kurgulamayı daha avantajlı görüyor.” Maya alınan ruhsatların piyasaya derhal arz olarak eklenmeyeceğini, inşaatların tamamlanma sürelerinin 3 yılı bulabildiğini de ekledi.
class=”cf”>
ANA PAZARLAR AYNI
Ticari gayrimenkul danışmanlık pazarında etkinlik gösteren Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden, ofis ruhsatlarındaki artışın ana pazarlardaki nitelikli yapılardan kaynaklanmadığını, bu alanlarda yeni arzın olmadığını söylemiş oldu. Gönden, “Piyasada yeni, büyük ve nitelikli bina inşası söz mevzusu değil. Daha küçük yapılar ve home ofisler için alınan ruhsatlar artışı getirmiş olabilir” dedi. Pandemi ile beraber değişen talepleri de değerlendiren Gönden, “Mümkünse azca kattan oluşan, camları oluşturulan, bahçe teras benzer halde açık alanları olan, altyapısı, havalandırma sistemi iyi çalışan, çalışanlara sosyalleşme alanları sunan ofisler önümüzdeki dönemde öne çıkacak. Bundan sonrasında çabalama düzenini salgının gidişatı ve aşılanma oranları belirleyecek. Evden çalışılıyor bunu gördük fakat bir taraftan da çalışanlar içinde etkileşim için ofislere gidilmesinin şart bulunduğunu anladık. Ofislere dönüş olacak fakat esneklik de kaçınılmaz” şeklinde konuştu.
OTELDE YÜZÖLÇÜMÜ DÜŞTÜ, SAYI ARTTI
class=”cf”>
Yılın ilk yarısında inşaat ruhsatı alan otellere baktığımızda ise yüzölçümü olarak düşüş, bina sayısı olarak da artış karşımıza çıkıyor. Geçen yıl ocak-haziranda 724 bin metrekare büyüklüğünde 292 bina için ruhsat alınırken bu yıl, 614 bin metrekare büyüklüğünde 527 bina için ruhsat alındığı görülüyor. Bu da daha butik tesislerin inşa edildiğini gösteriyor.
DEPOLARA TALEP SÜRÜYOR
SALGIN sürecinde büyüyen e-ticaret pazarı depolara talebi arttırdı. Türkiye istatistik Kurumu tarafınca açıklanan yapı ruhsat verilerine nazaran bu senenin ilk 6 ayında ruhsat verilen sanayi binaları ve depoların hem sayısı hem de yüzölçümü arttı. Geçen senenin ilk yarısında averaj 3 milyon 73 bin metrekare alan için ruhsat verilirken bu yıl sayı 4 milyon 280 bine çıktı. Bina sayısı ise 1586’dan 2 bin 8’e terfi etti.