Bilgisayarınızın önyüklemesi giderek daha fazla zaman alıyor, tarayıcı sekmeleri yalnızca yavaş açılıyor, son tatildeki videolar istenildiği gibi düzenlenemiyor veya yeni satın alınan oyun monitörde titriyor. İster ofiste, üretken çalışma, yaratıcı uygulamalar veya oyun için kullanılsın, her bilgisayar er ya da geç performans sınırlarına ulaşır.
Ancak, bu her zaman yeni bir satın alma ile sonuçlanmak zorunda değildir. Çoğu zaman, PC’yi yeniden sığdırmak için yalnızca bir bileşeni değiştirmek yeterlidir. Her şeyden önce, bilgisayarı yükseltmenin mi yoksa yeni bir tane almanın mı daha mantıklı olduğuna karar vermek için hangi bileşenin sınırlayıcı faktör olduğunu bulmak önemlidir.
Bilgisayarınızı yükseltmek ne zaman mantıklıdır?
Bir masaüstü bilgisayar modülerdir. Bu nedenle, belirli bir teknik anlayışa sahip olmanız koşuluyla, bir bileşeni değiştirmek genellikle kolaydır. Yükseltmeyi kendiniz yapacak kadar kendinize güveniyorsanız veya yanınızda bir uzman varsa, birkaç noktayı aklınızda bulundurmanız gerekse de, yükseltme yapmanıza engel olacak hiçbir şey yoktur.
Yalnızca birkaç bileşen satın alarak ve düşük harcamayla performansta büyük bir artış elde edebiliyorsanız, bir PC’yi yükseltmek öncelikle mantıklıdır. Örneğin, bilgisayarınızda hala eski bir HDD takılıysa, geri kalan bileşenleri değiştirmek zorunda kalmadan bir SSD satın alarak işletim sisteminin ve programların başlatılmasını önemli ölçüde hızlandırabilirsiniz.
Veya artık yeterli RAM’iniz yoksa, ancak ana kartınızda hala boş RAM yuvaları varsa, yalnızca ek RAM modülleri kurabilirsiniz. İşlemci oyunlarda sıkılıyorsa, güç kaynağı birimi daha hızlı bir GPU için yeterince boyutlandırılmışsa ve kasa yeterli alan sunuyorsa grafik kartını yükseltmek de mantıklı olabilir.
Bilgisayarınızı yükseltmenin avantajları:
- Daha ucuz: Yalnızca bir bileşenin değiştirilmesi, yenisini satın almaya kıyasla çok fazla para tasarrufu sağlar
- Zaman kazandırır: Yeni bir PC kurmanız, gerekli tüm programları kurmanız ve verilerinizi taşımanız gerekmez.
- Tabii ki, tüm bilgisayarı değil, bilgisayarın yalnızca parçalarını değiştirmek de daha sürdürülebilir.
Daha fazla okuma: Bilgisayar oluşturmak için 10 temel araçla ilgili kılavuzumuza bakın.
Yeni bir bilgisayar almak ne zaman mantıklı?
Ancak yeni bir satın alma lehine bazı argümanlar da var. PC’niz son günlerini yaşıyorsa ve her şeye sahip değilse, yükseltme yapmak pek mantıklı değildir. Yükseltme için yeni bir PC’ye harcayacağınız paranın yarısından fazlasını yatırmanız gerekiyorsa, yeni bir PC satın almak genellikle uzun vadede daha mantıklı bir çözümdür.
Çoğu zaman, grafik kartı gibi bir bileşeni basitçe yükseltmek bile mümkün değildir. Daha hızlı bir GPU takmak için öncelikle güç kaynağının yeterli güç sağlaması ve gerekli bağlantılara sahip olması ve ikinci olarak kasada yeterli alan olması gerekir. Bu gereksinimlerden biri veya her ikisi karşılanmazsa, daha da fazla bileşenin değiştirilmesi hızla pahalı hale gelebilir.
Aynısı işlemciyi yükseltmek için de geçerlidir. Özellikle Intel yonga setlerine sahip anakartlarda, iki CPU neslinden sonra yeni yonga setlerine sahip yeni bir işlemci soketinin gelmesi yaygın bir durumdur. Yeni bir işlemciye yükseltmek istiyorsanız, bu aynı zamanda yeni bir ana karta ve şüphe durumunda yeni RAM’e ihtiyacınız olduğu anlamına gelebilir.
Yeni bir satın alma için başka bir argüman, mevcut yazılımla uyumluluktur. Örneğin Windows 11, makul ölçüde güncel bir işlemci gerektirir ve bu, yukarıda açıklandığı gibi, önemli ölçüde daha fazla bileşeni yükseltmeniz gerektiği anlamına gelebilir. Diğer bir artı nokta da garantidir, çünkü hem kendin yap yapımı için ayrı bileşenler satın aldığınızda hem de bitmiş bir PC satın aldığınızda, ürün için bir üretici garantisi alırsınız.
Yeni bir bilgisayar almanın avantajları:
- Garanti: Yeni bir bilgisayarla, hazır bilgisayarlarla tüm bileşenler için bir garanti alırsınız
- Verimlilik: Yeni işlemciler ve grafik kartları genellikle öncekilerden çok daha verimlidir; bu nedenle uzun vadede elektrik maliyetlerinizi düşürürsünüz.
- En yeni teknolojiler ve arabirimler, bilgisayarı geleceğe hazır hale getirir ve siz de teknik ilerlemeden yararlanırsınız
Hangi bileşenler yükseltilmeye değer?
Masaüstü PC’ler modüler olduğundan, temel olarak herhangi bir bileşeni değiştirebilirsiniz, ancak güç kaynağı ünitesi söz konusu olduğunda bu yalnızca verimlilik nedenleriyle ve mahfaza durumunda yalnızca estetik nedenlerle anlamlıdır. Sistem performansından sorumlu olan bileşenler şunlardır:
- Sistem belleği/depolama (HDD veya SSD)
- Ana hafıza
- Grafik kartı
- İşlemci
- CPU soğutucu ve fan
Sistem belleğini yükseltin
Bilgisayarınızın başlaması veya programları açması yarım saat sürüyor gibi görünüyorsa, işletim sistemi eski bir HDD’ye yüklenmiş olabilir. Bu durumda, bir SSD’ye yükseltmek tüm sistem işlemlerini önemli ölçüde hızlandıracaktır. Yükseltmeden önce yapılacak ilk şey, bilgisayarınızda gerçekte hangi arabirimlerin bulunduğunu bulmaktır; en yaygın ikisi SATA ve NVMe’dir.
Daha fazla okuma: NVMe – M.2 – SATA: Aralarındaki fark nedir?
En iyi SSD’ler derlememiz, ihtiyaçlarınız için doğru sürücüyü bulmanıza yardımcı olacaktır. Bir modele karar verdikten sonra tek yapmanız gereken sürücüyü PC’nize yüklemek ve işletim sistemini yeniden yüklemek veya eski ortamdan taşımaktır.
RAM’inizi yükseltin
Programlar yavaş açılıyorsa veya tarayıcıda yeni sekmeler açmak çok uzun sürüyorsa, bu RAM’in artık yeterli olmadığının bir göstergesidir. Windows Görev Yöneticisi, durumun böyle olup olmadığını kontrol etmek için kullanılabilir.
Görev yöneticisini açmanın en hızlı yolu, tuş kombinasyonunu kullanmaktır. Ctrl + Shift + Esc. Görev yöneticisinde şuna geçin: Verim sekmesine ve ardından Hafıza. Orada kurulu RAM’in kullanım yüzdesini okuyabilirsiniz. Değer yüzde 90 veya daha yüksekse, RAM’i kesinlikle yükseltmeyi düşünmelisiniz.
Bir ofis bilgisayarı için bile, bugünlerde en az 8 GB, daha iyisi 16 GB RAM öneriyoruz. Oyun PC’si için 16 GB’ı da öneririz, ancak ismine bağlı olarak burada 32 GB zarar görmez. Aynı şey, bilgisayarınızı video düzenleme veya 3B oluşturma gibi yaratıcı işler için kullanıyorsanız da geçerlidir.
Ancak bunu yapmadan önce birkaç önemli soruyu açıklığa kavuşturmalısınız: Yerleşik işlemci hangi RAM kapasitesini ve hızını destekliyor? Anakartta kaç RAM slotu var ve boş slot var mı? Şu anda hangi RAM modüllerinin kurulu olduğu—DDR tipi, saat hızları ve gecikme süreleri burada özellikle ilgi çekicidir.
Daha fazla okuma: PC’niz için doğru RAM nasıl seçilir
Grafik kartınızı yükseltin
Grafik kartınızı yükseltmek, özellikle oyuncular ve yaratıcı kullanıcılar için değerlidir. Ancak, burada bir SSD veya RAM’i yükseltirken dikkate alınması gereken çok daha fazla şey var. Her şeyden önce, sınırlayıcı faktörün GPU’nun mu, CPU’nun mu, RAM’in mi olduğunu bulmak önemlidir. Sonuçta, işlemci darboğaz ise, daha hızlı bir grafik kartı takmanın size bir faydası olmaz.
Daha fazla okuma: PC darboğazları açıklandı
Grafik kartını sınırlayıcı faktör olarak belirledikten sonra, yükseltmenin mantıklı olup olmadığı sorusu sorulmalıdır. Bu noktada, öncelikle kurulu güç kaynağının ne kadar güç sağladığını ve hangi PCIe güç bağlantılarına sahip olduğunu bulmak gerekir çünkü daha hızlı bir grafik kartı da daha fazla güç gerektirebilir—şüphe durumunda daha güçlü bir güç kaynağına ihtiyacınız olacaktır. . Kasanızda istediğiniz ekran kartı için yeterli alan olup olmadığını kontrol etmeniz de önemlidir. Seçilen model yüklenemezse daha büyük bir kasa gerekebilir.
Son olarak, işlemcinizin ve anakartınızın hangi PCIe neslini desteklediğini kontrol etmelisiniz. PCIe geriye dönük uyumludur yani PCIe 3.0 yuvasında PCIe 4.0 bulunan bir grafik kartı kullanabilirsiniz ancak bu durum performans kaybına yol açacaktır.
Oyun için en iyi grafik kartları listemiz, gereksinimleriniz için ideal grafik kartını seçmenize yardımcı olur.
işlemciyi yükseltin
En zor kısım işlemciyi yükseltmek çünkü en çok dikkat etmeniz gereken yer burası. İlk olarak, sınırlayıcı faktörün grafik kartı veya RAM değil, işlemci olup olmadığını öğrenmelisiniz. Bu soruyu cevapladıktan sonra anakartınızın hangi işlemcilerle uyumlu olduğunu öğrenmeniz gerekiyor.
CPU soketi, TDP (Themal Design Power) ve anakart üreticisinin BIOS güncellemeleri burada önemli bir rol oynar. Hangi anakartı taktığınızı bulmanın en kolay yolu, tuş kombinasyonuyla Çalıştır penceresini açmaktır. Windows + R ve “msinfo32” girin.
Sisteme genel bakışta, girişleri arayın Anakart üreticisi, ürünVe sürüm. Uyumlu CPU’larla ilgili bilgileri anakart üreticisinin web sitesinde bulabilirsiniz.
Bu aşamada anakartınız için daha hızlı bir işlemcinin bulunmadığını fark ederseniz, yeni bir ana karta ve muhtemelen yeni RAM’e ihtiyacınız olacaktır—bu bağlamda yeni bir güç kaynağı birimi de gerekli olabilir.
Daha hızlı bir işlemci mevcut olsa bile, ancak zaten üç yıldan daha eskiyse ve artık mevcut değilse, bu tür bir yükseltme genellikle tavsiye edilmez. Birincisi, eski işlemciler + anakartlar PCIe Gen 4 ve Gen 5, Wi-Fi 6(E), USB4 vb. .
Daha fazla okuma: İşte resmi olarak Windows 11 çalıştırabilen CPU’lar
Son olarak, kurulu CPU soğutucunuzun daha hızlı ve bu nedenle genellikle güce aç olan bir işlemciyi yeterince soğutmak için yeterli boyutta olduğundan emin olmanız gerekir. Aksi takdirde, daha sonra geleceğimiz daha güçlü bir soğutucu aramak zorunda kalacaksınız. Her durumda, dönüşüm sırasında termal macuna ihtiyacınız olacaktır.
Daha fazla okuma: Oyun oynamak için en iyi CPU’lar
CPU soğutucusunu ve fanını yükseltin
Aslında, PC’nizin olması gerekenden daha yavaş çalışması donanımın hatası olmak zorunda bile değildir, çünkü bazı durumlarda bir bileşen aşırı ısınarak yavaşlamasına neden olabilir. Aşağıdaki ipucu size işlemci sıcaklığını nasıl görüntüleyeceğinizi ve düşüreceğinizi söyleyecektir:
Daha fazla okuma: PC’nizin CPU sıcaklıklarını nasıl izleyebilirsiniz?
Yavaş bir PC’nin nedeninin CPU soğutucu olduğunu belirlediyseniz, PC’nizin fanlarını maksimum sistem soğutması için nasıl ayarlayacağınızla ilgili ipuçlarımıza bakın.
Bu makale Almancadan İngilizceye çevrilmiştir ve ilk olarak pcwelt.de’de yayınlanmıştır.